Virus HPV gây bệnh gì - Lây qua đường nào?

Virus HPV là gì? HPV là tên viết tắt của Human Papilloma Virus (siêu vi papillon ở người). HPV là một nhóm gồm hơn 150 virus có liên quan. Mỗi virus HPV trong nhóm lớn này đại diện cho 1 loại HPV. HPV được đặt tên cho bệnh mụn cóc (papillomas) và một số loại bệnh khác mà HPV có thể gây ra.

Có nhiều loại HPV khác nhau. Một số loại có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe bao gồm sùi mào gà và ung thư. Nhưng hiện nay, đã có vắc-xin có khả năng ngăn chặn bệnh do virus HPV gây ra.

Theo thống kê, tại, có khoảng 79 triệu người bị lây nhiễm HPV, và con số bị nhiễm mới mỗi năm là 14 triệu người. Có khoảng 79 triệu người hiện đang bị nhiễm HPV siêu vi. 

Mỗi năm có khoảng 360,000 người tại Hoa Kỳ mắc sùi mào gà, hơn 10,000 phụ nữ tại đây bị ung thư cổ tử cung. Và chỉ có khoảng 21,000 người được chẩn đoán ung thư liên quan đến HPV được phòng ngừa bằng cách tiêm vắc xin.

Hình ảnh virus HPV

Virus HPV gây bệnh gì?

Một số loại virus HPV có thể dẫn đến ung thư. Người bệnh có thể bị ung thư miệng/cổ họng bao gồm cả lưỡi và amidan, hậu môn/trực tràng do lây nhiễm HPV.

Ở nam giới, HPV gây ra ung thư dương vật. Còn đối với nữ thì sẽ có nguy cơ cao bị ung thư cổ tử cung, ung thư âm đạo.

Ở phụ nữ, nhiễm HPV có nguy cơ cao bị mắc các loại ung thư như: ung thư cổ tử cung, âm đạo và âm hộ. 

Trong hầu hết các trường hợp, HPV tự khỏi và không gây ra vấn đề về sức khỏe. Nhưng khi HPV không biến mất, nó có thể gây ra những vấn đề về sức khỏe như bệnh sùi mào gà và ung thư. Sùi mào gà thường xuất hiện như một vết sẹo nhỏ hoặc các nhóm bướu ở khu vực sinh dục. Chúng có những kích cỡ khác nhau nhú lên hoặc phẳng, hoặc có hình dáng giống như súp lơ. Các bác sỹ có thể chẩn đoán bệnh sùi mào gà bằng cách khám bộ phận sinh dục.

Sau khi bị nhiễm HPV, bệnh ung thư có thể phát tác ngay, hoặc có thể ủ bệnh hàng chục năm. Không có cách nào để biết người nhiễm loại HPV nào sẽ bị ung thư hoặc những vấn đề sức khỏe khác. Người có hệ miễn dịch yếu ít có khả năng khỏi bệnh HPV và có thể bị những vấn đề sức khỏe, là những người bị HIV/AIDS.

Virus HPV lây qua đường nào?

HPV được lây truyền qua tiếp xúc trực tiếp da với da ở khu vực sinh dục, lớp màng nhầy niêm mạc, hoặc chất dịch cơ thể đã bị nhiễm bệnh. HPV có thể ảnh hưởng tới vùng da không được bảo vệ bởi bao cao su, do đó việc bạn sử dụng bao cao su không hoàn toàn bảo vệ bạn khỏi virus HPV.

Bạn có thể bị nhiễm HPV bằng cách quan hệ tình dục bằng đường âm đạo, hậu môn hoặc miệng với người có virus HPV. Nhưng cách lây truyền phổ biến là qua đường hậu môn hoặc đường miệng. HPV có thể được truyền đi ngay cả khi người bị bệnh không có dấu hiệu hoặc triệu chứng.

Bất cứ ai hoạt động tình dục đều có thể bị lây nhiễm HPV, ngay cả khi bạn chỉ quan hệ tình dục với một người. Khi bạn quan hệ tình dục với một người bị nhiễm bệnh, triệu chứng của bệnh do virus HPV gây ra có thể xuất hiện ngay, hoặc phát triển sau đó nhiều năm. Do đó, bạn khó mà biết được mình mắc bệnh, nếu chưa được kiểm tra tại các cơ sở y tế.

Bệnh do virus HPV gây ra chữa được không?

Đa số những người bị HPV không biết họ bị bệnh này vì HPV ít khi xuất hiện triệu chứng. Chỉ khi có triệu chứng sùi mào gà, hay ung thư họ mới biết mình bị HPV.

Mặc dù hiện nay, HPV vẫn chưa có thuốc để điều trị nhưng bên cạnh đó đã có một số loại vắc xin được sử dụng để ngăn ngừa virus HPV.

Tiêm vắc xin

Vắc xin ngừa HPV rất an toàn và hữu hiệu. Thuốc ngừa có thể bảo vệ cả đàn ông và phụ nữ khỏi những bệnh (bao gồm ung thư) do HPV gây ra khi tiêm. Thuốc chủng ngừa HPV được chia tiêm làm ba lần trong sáu tháng; điều quan trọng là bạn phải tiêm cả ba mũi. Vắc xin phát huy hiệu quả khi tiêm cho bé từ 11 -12 tuổi.

Những đối tượng nên đi tiêm vắc xin bao gồm:

• Mọi bé trai và bé gái từ 11 hay 12 tuổi

• Đối với đàn ông đến 21 tuổi và phụ nữ đến 26 tuổi, nếu họ chưa tiêm vắc xin phòng ngừa khi còn nhỏ.

• Cũng cần chích ngừa cho người đồng tính nam và lưỡng tính (hoặc bất cứ ai có quan hệ đồng tính) cho đến 26 tuổi.

• Đàn ông và phụ nữ bị suy yếu miễn dịch (bao gồm người bị HIV/AIDS) cũng được khuyến cáo tiêm vắc xin cho đến 26 tuổi, nếu họ chưa được chích ngừa đầy đủ khi còn nhỏ.

Khám dò tìm ung thư cổ tử cung: Khám dò tìm thường xuyên đối với phụ nữ từ 21 đến 65 tuổi có thể ngăn ngừa ung thư cổ tử cung.

Hãy dùng bao cao su đúng cách mỗi khi bạn quan hệ tình dục. Ðiều này có thể giảm thiểu nguy cơ bị HPV. Tuy nhiên HPV có thể lây nhiễm ở những chỗ không được bao cao su che phủ do đó dùng bao cao su không thể bảo vệ bạn hoàn toàn khỏi virus HPV.

Chỉ nên có quan hệ tình dục an toàn với một “đối tác”- nghĩa là chỉ quan hệ tình dục với người cũng chỉ quan hệ tình dục với duy mình bạn.

Làm thế nào biết mình mắc HPV?

Hiện nay, chưa có thử nghiệm nào để biết "tình trạng HPV" của người. Ngoài ra, việc tìm virus HPV ở miệng và họng cũng chưa được chấp nhận.

Tuy vậy, nếu bạn là phụ nữ, bạn có thể sử dụng phương pháp khám dò tìm ung thư cổ tử cung để kiểm tra. Phương pháp này được khuyến nghị dành cho phụ nữ từ 30 tuổi trở lên. Phụ nữ có thể biết được mình bị nhiễm HPV khi có kết quả thử Pap - phương pháp thử nghiệm tế bào cổ tử cung là bất thường, trong quá trình khám thăm dò ung thư cổ tử cung.